УСУЛУЛ ФИҚҲ ФАНИ БОРАСИДА ЁЗИЛГАН ИЛК АСАРЛАР
Keywords:
усулул фиқҳ, ижтиҳод, ал-Бурҳон, ал-Мустасфа, ал-Муътамид, мутакаллимлар йўналиши, ҳанафийлар йўналиши, муътазила.Abstract
Ушбу мақолада усулул фиқҳ илми, унинг таърифи ҳамда бу фанни вужудга келиш ва шаклланиш тарихи ҳамда босқичлари ҳақида сўз боради. “Усулул фиқҳ” иккита сўздан иборат бўлган бирикма бўлиб, тарқоқ ҳолда “усул” – асос, далил; “фиқҳ” эса – аниқ тушуниш маъноларини англатади. Уламолар истилоҳида “Усулул фиқҳ”: батафсил ҳужжатлардан шариат аҳкомларини истинбот этиш қоидаларини ўргатувчи илмдир.
Аҳамиятлиси, бу фанга оид асарлар, уларни ёзилишидаги тарихий тадрижлар, ёндошувлар ва уларнинг ўзига ҳос ҳамда фарқли жиҳатларини очиб беришга ҳам катта эътибор қаратилган. Маълумотлар барча йўналишларга оид китоблар номи, уларнинг муаллифлари яшаган даврларни қайд қилиш билан бойитилган. Қўшимча қилиш мумкинки, ушбу илмий ишда, фиқҳ фанига ёндош бўлган усулул фиқҳ фанини ўрганишда эътибор қаратиш керак бўлган жиҳатлар, асосий қўлланма ва манбалар ҳам зикр қилинган.
References
Алимов У. Суннат ва Ҳадис. – Тошкент. Шарқ, 2012.
Шайх Абдулазиз Мансур. Қуръони Карим маъноларининг таржима ва тафсири. –Тошкент.ТИУ,2007.
Шайҳ Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф. Олтин силсила. Ҳилол нашр. 2013.
Шайҳ Муҳаммад Содиқ Муҳаммад Юсуф. Ҳадис ва Ҳаёт.Тошкент-2008.
Бухорий. Ал¬жомеъ ас¬саҳиҳ. – Қоҳира. Доруш¬шаъб, 1987.
Абу Довуд. Сунан. – Байрут. Дорул китаб ал¬арабий, 1346 ҳ.
Муслим. Ал¬жомеъ ас¬саҳиҳ. –Байрут. Дорул жайл, 1989.
Ибн Можа. Сунан. – Байрут. Дорул фикр. 2001.
Табарий М. Тарихул умами вал мулук. –Муҳсиния. 1988.
Зойфуллоҳ Роҳийлий. Имом абул Ҳасан Дорақутний ва осоруҳул илмийя. –PDF. Вариант 2000.
Байҳақий. Сунани кубро. –Ҳайдаробод. Низомия, 1344 ҳ.
Муҳаммад ибн Абдулғани. Аълом. –Байрут. Дорул илм.1980.
Самъоний. Ансоб. –Ҳинд. Доиратул маъориф.1385 ҳ.
Ибн Касир. Албидоя ван Ниҳоя. –Байрут. Мактабатул маъориф.1966
Хатиб Бағдодий.Тарихи Бағдод. –Байрут. Дорул кутубул арабий.1980.
